5 Trends voor de binnenstad van de toekomst

De Nederlandse binnensteden hebben te maken met allerlei ontwikkelingen die spelen in onze samenleving. Het gedrag van de consument verandert. We zijn altijd online en producten kopen we makkelijk en snel in een webshop of rechtstreeks bij de fabrikant. De vraag naar wonen, werken en ontmoeten in de stad neemt toe. Binnen Ik Onderneem! zien we de uitdaging van binnensteden om balans te vinden tussen de aantrekkingskracht voor bewoners, bezoekers en (startende) ondernemers, en het behoud van een gezond leefklimaat. Vanuit onze expertise en marktkennis onderscheiden we 5 trends die de toekomst van de binnenstad vormen.

1.   Behoefte verandert

De reden om de binnenstad te bezoeken, verschuift van een transactiegerichte functie naar ontmoeten, beleven en vermaak. De stad vormt zich tot huiskamer: een sociale ontmoetingsplek in plaats van een functionele plek om te kopen.

De totale behoefte aan commerciële invulling van panden neemt af. Er zijn in vrijwel alle steden te veel vierkante meters met winkelaanbod, terwijl de vraag naar wonen en horeca toeneemt. Dit zien we terug in de uitdaging van centrumgebieden: een duurzame opvulling van leegstaande panden. Het is niet wenselijk om een willekeurig leegstaand pand midden in het centrum om te vormen tot woning.

Ook zijn bezorgrestaurants en winkels met telefoonhoesjes bepalend voor het beeld en het gebruik van de voorzieningen. Scooters van maaltijdbezorgers in een drukke winkelstraat zorgen vaak voor overlast.

Al deze veranderingen vragen aandacht en een duidelijke visie waarin keuzes zijn vastgelegd.

2.   Aanbod en techniek

Een generieke winkel met generieke producten en zonder unieke identiteit heeft het steeds moeilijker om te overleven. De uitzondering zijn ondernemers met dagelijkse producten (bakker, slager, etc.). Dit is aanbod dat bezoekers fysiek blijft trekken en waar vraag naar blijft bestaan.

De consument gaat, behalve voor de beleving en sfeer, naar het gekozen winkelgebied voor het aanbod. Het straatbeeld in de Nederlandse steden wordt gevuld met de grote bekende retailformules (bijvoorbeeld H&M, Hema, Kruidvat). Dit ‘standaard’ aanbod is overal te vinden en maakt het winkelgebied niet uniek. Het is echter juist het onderscheidend aanbod waardoor bezoekers de voorkeur voor een winkelstraat ontwikkelen.

Originele producten, die de moeite waard zijn om fysiek te bekijken, voelen, ruiken en ervaren, trekken bezoekers. Ook producten die op ambachtelijke wijze worden geproduceerd, winnen aan populariteit. De consument wil het hele proces ervaren of juist verrast en geïnspireerd worden. Zo ontstaan er meer pop-up winkels gespecialiseerd in één product (of productgroep). Denk aan de pepernoten- of pindakaaswinkels.

Er zijn ook trends die impact hebben op het winkelaanbod en waar retailers op (kunnen) inspelen. Zo maken vegan restaurants al jaren een opmars. Hetzelfde geldt voor de inzet van technologieën om de winkelbeleving te versterken, zoals magische spiegels om virtueel te passen en foto’s van de nieuwe ‘look’ via social media te delen. Denk hierbij ook aan interactieve display, Augmented of Virtual Reality en slimme kassasystemen.

3.   Online versterkt offline

Steeds vaker bestellen we producten online. Webshops zijn (bijna) altijd ‘open’, er gelden geen openingstijden. Gecombineerd met onafhankelijke reviews, het eenvoudig vergelijken van de prijs of specificaties, de keuzevrijheid en het gemak van bezorgen is het fysiek kopen van standaardproducten steeds minder aantrekkelijk.

Dit biedt ook kansen voor fysieke retailers. Online sluit offline niet standaard uit. In veel gevallen zorgt deze combinatie zelfs voor synergie. Denk bijvoorbeeld aan click en collect. Hierdoor is de bestelling online, maar de fysieke winkel wordt opgezocht om het product op te halen. Er blijft dus (indirect) een band met de lokale ondernemer en het winkelgebied.

Het is een valkuil om direct gericht te zijn op nieuwe ideeën of technologieën. Vooral als er nog niks staat, is het onverstandig om op deze manier de strijd aan te gaan met gevestigde partijen. Online is meer dan een verkoopkanaal en heeft niet altijd de focus op een financieel gewin. Door juist vanuit een persoonlijke kant op social media aanwezig te zijn, ontstaan er fans van je bedrijf. Dit levert niet direct omzet op, maar versterkt je imago en creëert loyaliteit.

Uiteraard zijn er andere manieren om online en offline te integreren. Denk aan een digitale showroom.

We zien ook dat gezamenlijk online een succesvolle manier is om je als winkelgebied of groep ondernemers te verenigen en te onderscheiden. De kracht van de fysieke binnenstad zit in het totale aanbod en de sfeer. Dit biedt ook online kansen door samen te werken en gebruik te maken van elkaars krachten. In dit artikel lees je meer over de meerwaarde van gezamenlijk online.

4.   Lokaal en origineel

Lokaal winkelen wint aan populariteit. De consument wil minder ver reizen en kiest steeds vaker voor eigen vervoer. Dit vraagt om meer voorzieningen om fietsen te stallen en kort te kunnen parkeren met de auto.

Het verhaal van de lokale ondernemer en het gastvrije gevoel, het sociale aspect van winkelen, wordt steeds belangrijker. De binding met lokale ondernemers zorgt ook voor de gunfactor. Deze factor is erg belangrijk om terug te komen naar de winkel. Dit is een goede manier om fans van het winkelgebied te creëren.

5.   Actuele en heldere binnenstadsvisie

Alle trends, zoals de toenemende vraag naar wonen, vragen om een duidelijke koers van de stad. Wat is het DNA van het gebied en hoe ga je om met de ontwikkelingen? Binnen Ik Onderneem! onderscheiden we daarbij 4 thema’s: 1. Programmering en aanbod 2. Gastvrijheid 3. Sociale waarden en 4. Mobiliteit. In de binnenstadvisie is het belangrijk om je te realiseren dat keuzes van het ene onderwerp, mogelijk impact hebben op andere onderwerpen. De onderdelen staan immers niet op zichzelf, maar vormen samen de inhoud van de visie. Zo kan het aanbod (indirect) invloed hebben op de mobiliteit en gastvrijheid. Denk aan het voorbeeld van maaltijdbezorgers in het kernwinkelgebied (aanbod) en de overlast voor bewoners, bezoekers en andere ondernemers (gastvrijheid).

Wil je met onze experts sparren over de trends en ontwikkelingen in jouw gebied? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Auteur: Albert Popken